Het rapport schetst een nuchter beeld. Binnen Europese banken, verzekeraars en vermogensbeheerders wordt AI vooral gebruikt om interne processen te stroomlijnen—fraudemarkering, AML-controles, routering van claims, KYC-samenvattingen—in plaats van om "autopiloot" robo-banken of volledig autonome fondsen te laten draaien. Klantencontactsystemen zijn zeldzaam, en vrijwel geen enkel systeem werkt zonder menselijke tussenkomst.
Wat dit betekent
Organisaties die laagrisico, efficiëntie-gerichte modellen implementeren kunnen vooruit, mits ze hun gegevensbronnen documenteren en een menselijke besluitvormer betrokken houden. Het Parlement onderschrijft impliciet deze incrementele aanpak, zolang traditionele prudentiële regels en gedragsregels van kracht blijven.
Kansen en risico's in één adem genoemd
Europarlementariërs sommen een lange lijst van potentiële voordelen op—betere fraudedetectie, snellere onboarding, gepersonaliseerd advies, scherpere kredietbeslissingen, sterker toezicht op marktmisbruik. Maar ze benoemen ook de drie grote gevaren:
Datakwaliteit & bias—garbage in, discriminerende uitkomsten;
Cyberweerbaarheid & uitlegbaarheid—AI kan aanvalsoppervlakken vergroten en logica verbergen;
Cloud & leveranciersafhankelijkheid—Europese bedrijven leunen zwaar op een handvol niet-EU technologieleveranciers, wat leidt tot concentratierisico en zwakke onderhandelingspositie.
Wat dit betekent
Besturen zouden dataherkomst, bias-tests en risico's van derden moeten behandelen als kernpijlers van AI-governance, niet als bijprojecten. Verwacht dat toezichthouders vragen om bewijs van controles op al deze drie gebieden.
Geen nieuwe sectorspecifieke wetgeving—tenminste voorlopig
De sterkste boodschap van het rapport is misschien wel wat het niet vraagt: nieuwe AI-wetgeving specifiek voor financiële diensten. Europarlementariërs waarschuwen dat extra regels alleen maar "lagen van complexiteit en onzekerheid" zouden toevoegen en de sector kunnen "beroven van de voordelen van AI-gebruik". In plaats daarvan roepen ze op tot:
Consistente richtsnoeren over hoe de AI Act samenhangt met bestaande regimes zoals AVG, DORA, MiFID, Solvency II en CRR/CRD;
Coördinatie tussen toezichthouders om gold-plating en uiteenlopende nationale interpretaties te voorkomen.
Wat dit betekent
Compliance-teams moeten zich voorbereiden op verduidelijkende richtsnoeren in plaats van volledig nieuwe voorschriften—maar ze zullen zelf de overlappingen tussen de AI Act en sectorale regels in kaart moeten brengen. Gefragmenteerde interpretaties tussen toezichthouders in de lidstaten blijven een reëel risico; proactieve betrokkenheid bij toezichthouders zal zich terugbetalen.
Vaardigheden, niet alleen regels
Het rapport legt herhaaldelijk een verband tussen succesvolle AI-implementatie en AI-geletterdheid en talent. Het dringt er bij de sector en beleidsmakers op aan te investeren in personeel dat modellen kan begrijpen, controleren en in twijfel trekken.
Wat dit betekent
Organisaties zouden AI-vaardigheden moeten integreren in programma's voor permanente educatie, instroomtrajecten voor pas afgestudeerden en agenda's van het senior management. De komende "AI-geletterdheids"-vereiste van de AI Act zal waarschijnlijk door deze lens worden geïnterpreteerd; wie er vroeg bij is, voorkomt later haastige trainingen.
Concurrentiedruk
Tot slot waarschuwt het Parlement dat de EU "achterloopt" bij AI-innovatie en investeringen, en ziet het de financiële sector—de grootste ICT-uitgever van de Unie—als katalysator om deze achterstand in te halen.
Wat dit betekent
Hoewel compliance niet-onderhandelbaar blijft, wordt verantwoorde AI in de politieke stemming steeds meer gezien als een economische noodzaak. Organisaties die laten zien dat ze veilig kunnen innoveren, zullen niet alleen toezichthouders tevreden stellen, maar zich ook positioneren voor strategisch voordeel—en zullen mogelijk gemakkelijker toegang krijgen tot publieke financieringsstromen.
Belangrijkste aandachtspunten voor organisaties
Versterk datadiscipline—documenteer herkomst, test op bias, monitor verschuivingen
Stem bestaande controleraamwerken op elkaar af—koppel AI-governance aan AVG, DORA, MiFID, Solvency II, enz.; vermijd losstaande silo's
Versterk cloud-leveranciersclausules—bouw auditrechten, exit-strategieën en transparantieverplichtingen in contracten
Investeer in mensen—veranker AI-geletterdheid in risico-, compliance- en business-teams voordat de toezichthouder je dat opdraagt
Betrek toezichthouders vroeg—deel inventarissen van use-cases en governance-draaiboeken om toekomstige richtsnoeren te beïnvloeden in plaats van erop te reageren
Voor de meeste organisaties is de boodschap geruststellend: je hebt geen volledig nieuw regelboek nodig—alleen coherente, gedocumenteerde praktijken die AI-projecten koppelen aan de controles die je al kent. Zorg dat die fundamenten kloppen en de voordelen die het Parlement ziet—betere dienstverlening, minder fraude, scherper risicobeheer—liggen binnen handbereik.
Wil je weten hoe jouw organisatie scoort op de aandachtspunten uit het conceptrapport? We bieden een snelle nulmeting aan die de overlap van AI-governance met bestaande compliance-frameworks in kaart brengt. Stuur gerust een bericht voor meer informatie.
🎯 Gratis EU AI Act Compliance Check
Ontdek in 5 minuten of jouw AI-systemen voldoen aan de nieuwe EU AI Act wetgeving. Onze interactieve tool geeft je direct inzicht in compliance-risico's en concrete actiestappen.