Laden...
AI & Legal Expert
Leer alles over verantwoord gebruik van AI en EU AI Act compliance. Perfect voor organisaties die willen voldoen aan de nieuwe wetgeving.
Bekijk AI Geletterdheid Training(Blog 5 – slotstuk van de serie "AI & Finance onder de EU AI Act")
Wie onze eerdere delen heeft gevolgd, zag drie ogenschijnlijk verschillende verhalen: een credit-scoringsmodel dat besliste over leningen, een realtime fraudefilter dat betaalkaarten blokkeerde en een telematics-algoritme dat autoverzekeringen per rit prijsde. Toch trokken ze allemaal aan dezelfde draad. De EU AI Act plaatst elk systeem dat rechtstreeks toegang geeft tot financiële diensten in de high-risk-categorie1. Of het nu om geld, veiligheid of mobiliteit gaat: dezelfde hoofdstukken over data-kwaliteit, transparantie, doorlopend toezicht en menselijk ingrijpen gelden onverkort.
Bij EuroBank bleek een mobiel besturingssysteem stiekem een proxy voor inkomen; een kleine variabele met grote discriminatiekans. PayWave merkte dat een uitstekende hit-rate op fraude niets waard is als tienduizenden klanten onterecht aan de kassa stranden. SafeDrive Insurance ontdekte dat nachtritten vooral nachthulpverleners en taxichauffeurs benadeelden, zonder aantoonbaar hoger schaderisico. In alle gevallen lag de oplossing niet in nóg meer code, maar in het verbreden van de blik: welke data gebruik ik, wie controleert de weegfactoren, hoe leg ik keuzes uit – en aan wie?
De EU AI Act dwingt organisaties om deze vragen niet langer per incident te beantwoorden, maar in één samenhangend verhaal. Dat begint bij de datalaag: breng elke bron in kaart, versioneer herkomst en toon aan dat de verzamelde populatie de echte maatschappij weerspiegelt. Vervolgens verschuift de aandacht naar de modellensuite. Niet alleen nauwkeurigheid telt, ook stabiliteit en uitlegbaarheid. Elk algoritme moet laten zien welke variabelen het zwaar weegt en wanneer het ineens andere patronen gaat volgen. Tot slot komt de menslaag: medewerkers die een algoritme mochten "overrulen" omdat de CFO dat ooit verplicht stelde, moeten nu ook kunnen uitleggen wáárom ze dat deden en hoe die feedback het trainingsproces verbetert.
In de praktijk betekent dit dat risk, compliance, data-science en de business elkaar maandelijks rond één tafel treffen. Ze bespreken niet langer uitsluitend kwartaalcijfers, maar ook model-drift, fairness-scores en klantfeedback. Zodra een variabele onverwachts uitschiet, is er een routekaart om het probleem te isoleren, te herwegen of desnoods tijdelijk uit te zetten. Diezelfde routekaart bevat een explain-layer: zowel klanten als toezichthouders krijgen binnen seconden te lezen waarom hun lening, betaling of premie zo uitpakt.
Veel organisaties zien dit vooral als compliance-last, maar de praktijk laat een ander beeld zien. EuroBank merkte dat helder uitgelegde lening-afwijzingen de kosten van klachten en rechtszaken verlaagden. PayWave halveerde binnen een kwartaal het aantal onterechte blokkades en bespaarde honderden uren call-centertijd. SafeDrive verkocht "transparante premie-opbouw" vervolgens als marketingtroef en zag de churn afnemen. Fairness bleek geen morele fooi, maar een directe winstfactor.
Met dit slotstuk sluiten we onze serie, maar de wetgeving is pas net begonnen. Nieuwe regels rond digitale operationele weerbaarheid (DORA), ESG-rapportage en synthetische data komen er al aan. Organisaties die nu een integraal AI-raamwerk neerzetten, hebben straks een streep voor: hun data-catalogus is compleet, hun explain-layer draait en hun teams spreken dezelfde taal.
Kortom: wat begint bij één credit-score of fraudefilter eindigt in een cultuurshift. De EU AI Act dwingt financiële instellingen om AI niet als losse tooling te zien, maar als een permanent onderdeel van governance en strategie. Wie dat omarmt, beschermt niet alleen klanten en reputatie, maar wint ook de efficiëntie- en innovatieslag.
Wil je weten hoe jouw organisatie in één sprint van losse modellen naar een volwassen AI-governance kan groeien? Neem contact op – Embed AI helpt van gap-scan tot fairness-audit.